නිවසක මැද මිදුල යනු බොහෝ විට අහසට විවෘත වූ වෙනත් ගෘහ අංග වලින් වට වූ ප්රදේශයක් වන අතර මෙම මැද මිදුල නිවසක් ඇතුළත ඇති ගෘහස්ථ සහ එළිමහන් යන පාරිසරික සාධක එකතු වූ අතරමැදි ගෘහ අංගයකි.අතීතයේ අන්තර් මණ්ඩල වශයෙන් හඳුන්වා දී ඇති මැද මිදුල වසර ගණනාවක ඈත අතීතය හා සම්බන්දව පවතී.
ශ්රී ලංකාව තුළ ඉදිවූ වලව් සම්ප්රදාය තුළින් ඉස්මතු වූ මැද මිදුල් සංකල්පය වර්තමානය තුළ සාමාන්ය ජනතාවගේ නිවාස තුලටද ඇතුළත්ව ඇත.නිවස තුළට ආලෝකය, වාතාශ්රය ලබා ගැනීමට මෙන්ම නිවසේ අභ්යන්තර අලංකරණය සඳහා මහඟු පිටිවහලක් වන මෙම මැද මිදුල නිර්මාණය කිරීම වාස්තු ශාස්ත්ර සිද්ධාන්ත මත කළ යුතුය.
නිවසට අමතර ද්වාරයක් වශයෙන් බලපාන මෙම මැද මිදුල සුබ දිශාවන්හි පිහිටීමෙන් සුබ ශක්තීන් ද අසුබ දිශාවන්හි පිහිටීමෙන් අහිතකර බලපෑම් වලට ද නිවැසියන් ලක්වේ.තවද මෙම මැද මිදුලත් සමඟ ඇති අලංකාරය වැඩි කිරීමට සිතා නිවස තුළ පොකුණු නිර්මාණය කරයි. නමුත් නිවස තුළ පොකුණු නිර්මාණය කිරීම ඉතාම අහිතකර දෙයකි.
නිවසේ මැද මිදුල නිර්මාණය කර ඇති දිශාවන් පිළිබඳ සලකා බැලුවිට උතුරු දිශාවෙහි මැද මිදුලක් තිබිම ඉතාම ශුභ දායකය. කුඩා ඉඩම් වලට බොහෝ අවස්ථාවලදී වැට මායිමේ (Blind wall) යොදා නිවාස සැලසුම් කරයි. මෙම හේතුව නිසා එම බිත්ති මත ජනෙල් සහ දොරවල් පිහිටුවීම කළ නොහැකිය. එම නිවසට උතුරු දිශාවෙන් ලැබෙන ධනාත්මක ශක්තීන්, ප්රාණ ශක්තීන් සම්පූර්ණයෙන්ම වැළකී යයි. නමුත් මෙවැනි අවස්ථාවක උතුරු දිශාවට වන්නට අහසට විවෘත වූ මැද මිදුලක් තිබීම මගින් එම නිවසට නොලැබී යන සුබ ශක්තීන් නොඅඩුව ලැබෙනු ඇත.
නැගෙනහිර දිශාවේ මැද මිදුලක් තිබීම ඉතාම සුදුසුය. පෙර සඳහන් කළ පරිදිම නැගෙනහිර දිශාවේ ඇති බිත්තිය වැට මායිම මත පිහිටා ඇති විට නැගෙනහිර දිශාවෙන් ලැබෙන ජීව ශක්තිය මෙම නිවසට ලැබීම සම්පූර්ණයෙන්ම වැළකීයයි. මෙවැනි අවස්ථාවකද නැගෙනහිර දිශාවට අහසට විවෘත වූ මැද මිදුලක් තිබීම මගින් නොලැබෙන සුබ ශක්තීන් නිවසට ලබාගත හැකිය.
මෙම දිශාවන් දෙකට මැදි වූ ඊසාන දිශාවට මැද මිදුලක් තිබීම ද ඉතාම සුදුසුය. මෙහිදී උතුරු දිශාවෙන් ද නැගෙනහිර දිශාවෙන් ද ලැබෙන සුබ ශක්තීන්ගේ එකතුවක් වන ප්රාණ ජීව ශක්තිය නිවසට ලැබීමට එය මහඟු පිටිවහලකි.තවද හැකි සෑම අවස්ථාවකදීම නිවසක් සැලසුම් කිරීමේදී උතුර, ඊසාන, නැගෙනහිර යන දිශාවන් වැට මායිම මත ඉදි නොකර සිටීම ඉතාම සුබදායක වන අතර එලෙස කිරිමට නොහැකි වන අවස්ථාවලදී කුඩාවට හෝ මෙම දිශාවන් නියෝජනය වන පරිදි මැද මිදුලක් සැලසුම් කර ගැනීම ඉතාම සුබ දායකය.
නමුත් ආපෝ ධාතුව නියෝජනය කරන මෙම දිශාවන් වල ඇති මැද මිදුල්වල පොකුණු නිර්මාණය කිරීම සුදුසු නොවේ. මෙහිදී නිවසේ අභ්යන්තරය අලංකාර වුවද මෙම දිශාවන් තුළ ජලය තිබීම මගින් එම නිවස තුළ සිසිල් ගතිය වැඩි කරයි. එම හේතුව නිසා නිවැසියන්ට සිසිලස ආශ්රිතව ඇතිවන සෙම් රෝග, ඇදුම, පීනසය ආදී රෝග වලට ගොදුරු වීමේ හැකියාව පවතී.
නිවසක මැද මිදුල ගිනිකොණ දිශාව තුළ තිබීමද සුදුසු නොවේ. මෙමගින් නිවැසියන්ට කේන්ති සහගත සිතුවිලි ඇති වන අතර ශරීරය තුළ ලෞකික ශක්තීන් ද දුර්වල වන අතර දරුවන්ටද ගැටලු සහගත තත්ත්වයන්ට මුහුණ දීමට සිදුවේ.තවද ගිනිකොණ දිශාවේ ඇති මැද මිදුල තුළ පොකුණක් නිර්මාණය කිරීමද ඉතාම අසුබ ප්රතිඵල ගෙන දෙන්නකි. මන්ද ආපෝ ශක්තියත් තේජෝ ශක්තියත් ලෙස හඳුන්වන ජලය හා ගින්දර එකිනෙකට මුසු කිරීමට උත්සහ ගැනීමකි. මෙය ඉතාම අසුබ කරුණකි. මෙම හේතුව මත ඉහත සඳහන් කළ අසුබ කරුණු තවත් වැඩි කරන අතර ගිණිබිය, නීති ගැටලු වලටද නිවැසියන් ගොදුරු විය හැකිය.
දකුණු දිශාවට මැද මිදුලක් පිහිටීම එතරම් ගැටලු සහගත නොවන නමුත් මෙම දිශාවේ පොකුණු සඳහා සුදුසු නොවේ. එම නිසා දකුණු දිශාවේ මැද මිදුලක් තිබුණද එහි පොකුණු ඉදිකිරීම මගින් ධන හානි සහ නිවසේ කාන්තාවන්ට අහිතකර බලපෑම් ඇති කරයි.
නිරිත දිශාව යනු නිවසේ සුබ ශක්තීන් තැන්පත් කර ගන්නා දිශාව වේ. සාමාන්යයෙන් නිවසේ ප්රධාන නිදන කාමරය සැලසුම් කළ යුතු දිශාව වන මෙම නිරිත දිශාවේ බර භාණ්ඩ තිබීම ද සුදුසුය.
තවද ඉතා උස් වූ ශාක සඳහාද මෙම දිශාව සුදුසු දිශාව වේ. මෙම හේතුන් මත නිරිත දිශාව තුළ පවතින මැද මිදුල අහසට විවෘත වීම ඉතාම අසුබ කරුණක් වන අතර නිවසේ සියලුම සුබ ශක්තීන් ඉතා වේගයෙන් ඉවත්වනු ඇත. එහි ප්රතිඵලය වශයෙන් නිවැසියන් නිතර ආර්ථික ප්රශ්න වලටත් රෝග තත්ත්වයන්ටත් මුහුණපාන අතරම අනවශ්ය වියදම්ද යෙදෙයි. නිවැසියන් එකිනෙකා නුරුස්සන ගති ඇති කරවන අතර නිරිත දිශාවේ ඇති මැද මිදුල තුළ පොකුණු නිර්මාණය කිරීම ද ඉතාම අසුබය.
බටහිර දිශාවේ මැද මිදුලක් නිර්මාණය කිරීමද මධ්යස්ත ප්රතිඵල ඇති කරවන්නකි. නමුත් මේමගින් නිවස තුළ දැඩි උණුසුමක් ඇති විය හැකි බැවින් බටහිර දිශාවේ අහසට විවෘත වූ මැද මිදුල් ඉදිකිරීමේ දී තරමක් සැලකිලිමත් විය යුතුය. බැස යන හිරුගේ රශ්මිය වැඩි වශයෙන් මෙම නිවස තුළට ඇතුළු වේ.
වයඹ දිශාවේ මැද මිදුලක් නිර්මාණය කිරීමේදී මෙම දිශාවේ ඇති වායෝ ගුණය ගැන සලකා බැලිය යුතුය. වයඹ දිශාවේ අහසට විවෘත වූ මැද මිදුලක් නිර්මාණය කිරිමේ දී එම නිවැසියන් නිවස තුළ රැඳීමට වැඩි කැමැත්තක් නොදක්වයි. නිවසින් පිටතට යෑමට නිතර සිත් ඇතිවන අතර මෙම හේතුව නිසා නිවාස පාළු තත්ත්වයකට පත් වේ.
නිවස මැදට වන්නට මැද මිදුලක් තිබීම එතරම් ගැටලුවක් නොවූවත් එම ස්ථානයේ පොකුණු නිර්මාණය කිරීම ඉතාම අහිතකරයි. නිවසේ මැද යනු කිසිදු බරක් නොතිබිය යුතු ස්ථානයකි. මෙම ස්ථානයේ පොකුණු නිර්මාණය කිරීමෙන් ගෘහ මූලිකයා ඇතුළු නිවැසියන්ට හදවත ආශ්රිත රෝග පීඩා ඇති කරවන අසුබ පිහිටීමකි.
කෙසේ වෙතත් යම් යම් අවස්ථාවල වර්ෂාව මඟින් ඇතිවන කරදර, එනම් නිවාස තෙමීම මත පුද්ගලයින් මැද මිදුල අහසට විවෘත වීම වළක්වමින් වහළ නිර්මාණය කරයි. මෙමගින් නිවසට ලැබෙන පෙර සඳහන් කළ සුබ හා අසුබ ශක්තීන් පාලනය කරයි. තවද මැද මිදුල තුළ ශාක රෝපණය කිරීමේදී සුදුසු ශාක වර්ග පමණක් රෝපණය කිරීමද සිදු කළ යුතු බව ද සඳහන් කළ යුතුය.
සුබ හා අසුබ ශක්තීන් නිවසට ලැබීමට ප්රධානම ගෘහ අංගයක් වන මැද මිදුල සුදුසු දිශාවන්වලට සැලසුම් කර ගැනීම මගින් සොබාදහමේ හැසිරීම හා නිවසක් ඉදිකිරීමේ තාක්ෂණය තුලනාත්මකව යොදා ගෙන සාර්ථක නිරෝගී ජීවිතයක් ගත කළ හැකිය.
වාස්තුවිද්යා විශාරද
නිවාස සැළසුම් ශිල්පී
අරෝෂ ජයවර්ධන
ආලෝකා Homes
මිනුවන්ගොඩ
ධම්මික හේවාවසම්